НАЦИОНАЛНА ЦРВЕНА ЛИСТА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА

ПОЧЕТНА ЗА НАС ПРОЦЕС НА ПРОЦЕНА ПРЕГЛЕД НА ВИДОВИПОДАТОЦИ

Мачја змија

Telescopus fallax

English

Cat snake

Albanian

Gjarpri laraman

Назад кон преглед на видови

<< Претходно – Полска/грчка желка

Змијогуштер, Блавор – Следно >>

Неоценет	Недоволно податоци	Најмалку засегнат	Близу засегнат	РАНЛИВ	Загрозен	Критично загрозен	Истребен во природата	Истребен
NE	DD	LC	NT	VU	EN	CR	EW	EX

Таксономија

Податоци за процената

Популација

Живеалишта и екологија

Таксономија

Научно име

Telescopus fallax

Опишан од

(Fleischmann, 1831)

Синоним

Ailurophis vivax Bonaparte, 1837; Coluber carneus Dwigubsky, 1832; Coluber vivax Fitzinger, 1826; Tarbophis fallax Fleischmann, 1831; Tarbophis savignyi Boulenger, 1896; Trigonophis iberus Eichwald, 1831

Податоци за процената

Критериуми и категории на Црвената листа на IUCN

VU – Ранлив, B1ab(i,ii,iii)+2ab(i,ii,iii)

Датум на процена

Ноември 2019

Проценувач

Стеријовски, Б.

Арсовски, Д.

Прегледал

Ajtic, R.

Соработници

/

Составена од

Hofman, M.P.G.

Образложение за процената

Видот има доста мала површина на населеност (AOO; 48 km²) и обем на распространување (EOO 2.220 km²), заради што би се квалификувал во категоријата загрозен, но вредностите може да се резултат на неговата елузивна природа*. Како и да е, во Северна Македонија мачјата змија се наоѓа на северниот раб на нејзиниот глобален ареал на распространување и дел од најзините живеалишта се под закана од интензивирање на земјоделството. Исклучително малиот број податоци за видот (само 22 од 20-тите години наваму, од кои 15 за време на засилените напори на национално ниво од 2009 година) се должат на неговата елузивна природа, но исто така и на веројатно сериозната фрагментација како и малата бројност на популациите на маргините на неговата дистрибуција. И покрај тоа, заради можните регионални ефекти за спасување преку долините на реките Струмица и Вардар од Бугарија, односно од Грција, видот е рангиран во категоријата ранлив. Треба да се напомене дека во Бугарија мачјата змија е оценетеа како ранлива врз основа на слично образложение (Beshkov 2015). Глобално и на ниво на Европа таа не е засегната.

Популација

Моментален тренд на популацијата

Се намалува

Опис

Во Северна Македонија, големината на популацијата не е точно утврдена. Генерално, видот се смета за вообичаен во Балканскиот Медитеран (Agasyan et al. 2009). Податоците од терен укажуваат дека овој вид е редок во Северна Македонија. Ова може да биде последица на елузивната природа на оваа ноќна/крепускуларна* змија, но може да значи и дека локалната популација на мачјата змија живее во еден од северните рабови на глобалниот ареал на видот. Конечно, трендот на популацијата е непознат и не можат да се донесат заклучоци за сериозна фрагментација.

Живеалишта и екологија

Систем

Копнен

Живеалишта и екологија

Речиси целосно крепускуларен* или ноќен вид (Speybroeck et al. 2016). Овој вид најмногу се наоѓа меѓу топлите карпести или каменести области во грмушестите предели. Може да се најде и во отворена или деградирана шума, меѓу старите бедеми и урнатини, а понекогаш и блиску до човечко живеалиште (Agasyan et al. 2009). Парењето обично се случува во мај, а женките положуваат до девет јајца во јули.

Користење и трговија

Понекогаш се забележуваат единки чувани во заробеништво од хоби и се дистрибуираат во таа заедница.

Закани

Видот е главно загрозен од загуба на живеалиштата како резултат на засилување на земјоделските практики и развој на инфраструктурата за туризам и урбанизација. Како што е случајот со сите видови змии во Северна Македонија и овој вид честопати е гонет од луѓето. Покрај тоа, како генерално крепускуларен/ноќен вид, го привлекуваат топли асфалтни патишта што водат до зголемена смртност на патиштата.

Зачувување

Видот се наоѓа на Анекс II од Бернската Конвенција и Анекс IV од ЕУ Директивата за живеалишта. На национално ниво, се наоѓа на Листата на заштитени диви видови.

Библиографија

Sillero, N., Campos, J., Bonardi, A., Corti, C., Creemers, R., Crochet, P.-A., Crnobrnja-Isailović, J., Denoël, M., Ficetola, G.F., Gonçalves, J., Kuzmin, S., Lymberakis, P., de Pous, P., Rodríguez, A., Sindaco, R., Speybroeck, J., Toxopeus, B., Vieites, D.R., Vences, M. 2014. Updated distribution and biogeography of amphibians and reptiles of Europe. .p 1-31.

Speybroeck, J., Beukema, W., Bok, B., and van der Woort, J. 2016. Field Guide to the Amphibians & Reptiles of Britain and Europe Bloomsbury London . .p/.

Sterijovski, B., Tomović, L., Ajtić, R. 2014. Contribution to the knowledge of the Reptile fauna and diversity in FYR of Macedonia. .p 83–92.

Uhrin et al. 2016. Distribution updates to amphibian and reptile fauna for the Republic of Macedonia. .p 201-220.

Beshkov, V. 2015. Red data book of the republic of Bulgaria. Animals. .p/.

Gasc, J-P., Cabela, A., Crnobrnja-Isailović, J., Dolmen, D., Grossenbacher, K., Haffner, P., Lescure, J., Martens, H., Martinez-Rica, J.P., Maurin, H., Oliveira, M.L., Sofianidou, T.S., Veith, M., Zuiderwijk, A. 1997. Atlas of Amphibians and Reptiles in Europe. Societas Europaea Herpetologica & Museum Nationall d’ Histoire Naturelle (IEGB/SPN). Paris. .p 496.

Agasyan, A., Avci, A., Tuniyev, B., Crnobrnja-Isailović, J., Lymberakis, P., Andrén, C., Cogalniceanu, D., Wilkinson, J., Ananjeva, N., Üzüm, N., Orlov, N., Podloucky, R., Tuniyev, S., Kaya, U., Böhme, W., Ajtić, R., Tok, V., Ugurtas, I.H., Sevinç, M., Crochet, P.-A., Disi, A.M.M., Hraoui-Bloquet, S., Sadek, R., Werner, Y., Haxhiu, I. 2009. Telescopus fallax. The IUCN Red List of Threatened Species. .p/.