НАЦИОНАЛНА ЦРВЕНА ЛИСТА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА
Зелена крастава жаба
Bufotes viridis
English
Green toad
Albanian
Thithlopa e gjelbër
| Неоценет | Недоволно податоци |
НАЈМАЛКУ ЗАСЕГНАТ | Близу засегнат |
Ранлив | Загрозен | Критично загрозен |
Истребен во природата | Истребен |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| NE | DD | LC | NT | VU | EN | CR | EW | EX |
Таксономија
Научно име
Bufotes viridis
Опишан од
(Laurenti, 1768)
Синоним
Bufo sitibundus (Pallas, 1771); Bufo viridis Laurenti, 1768; Pseudepidalea viridis (Laurenti, 1768); Rana picta Pallas, 1831
Податоци за процената
Критериуми и категории на Црвената листа на IUCN
LC – Најмалку засегнат
Датум на процена
Ноември 2019
Проценувач
Богољуб Стеријовски
Драган Арсовски
Прегледал
Crnobrnja-Isailović, J.
Соработници
/
Составена од
Hofman, M.P.G.
Образложение за процената
Овој вид е наведен како најмалку засегнат со оглед на широката дистрибуција, толеранцијата на бројни типови живеалишта, претпоставената голема популација и фактот дека е малку веројатно истата да се намали за да се категоризира како близу засегнат. Глобално и во Европа е оценет како најмалку засегнат.
Популација
Моментален тренд на популацијата
Стабилен
Опис
Овој вид е релативно чест во голем дел од неговиот ареал на распространување во Северна Македонија. Неколку мониторинг студии (користејќи линиски трансекти; Buckland et al. 1993) спроведени во текот на изминатите четири години во рамките на активностите за процена на влијанието врз животната средина (ОВЖС) во регионот на Скопје, Струмица, Радовиш и Штип укажуваат на тоа дека трендовите на популацијата на овој вид низ цела Северна Македонија се стабилни.
Живеалишта и екологија
Систем
Копнен, слатководен (= копнени води)
Живеалишта и екологија
Овој вид живее во различни типови живеалишта: шуми, степи, грмушки, пасишта и алпски живеалишта. Животните ги има и во модифицирани подрачја, вклучувајќи урбани центри, градски паркови и градини – и честопати имаат корист од нарушени живеалишта. Видот е доста чест за време на дождливите пролетни и летни денови, особено во вечерните часови. Овој вид е обично активен при самрак и може да помине големи растојанија ловејќи инсекти и други без’рбетници. Зелената крастава жаба е активна од средината на март до почетокот на октомври. На поголеми надморски височини, периодот на активност може да се одложи и скрати од средината на април до средината на септември. Репродукцијата започнува кон крајот на пролетта или почетокот на летото. Јајцениот и ларвениот стадиум се одвиваат во различни привремени и постојани водни тела, вклучувајќи мочуришта, езерца, езера, базени во потоци и реки, резервоари, канали и барички.
Користење и трговија
Користење и трговија
Нема познати начини на користење или трговија со овој вид во Северна Македонија.
Закани
Закани
Главната закана за поголемиот дел од ареалот на распространување (особено на северот) се чини дека е губењето на живеалиштата за размножување преку одводнување на влажни живеалишта, сушење и загадување на водите (индустриско и земјоделско). Популациите може се во локално опаѓање заради смртност на патиштата, особено во периодот на репродукција.
Според Sterijovski (2015), модификацијата и фрагментацијата на живеалиштата, особено на репродуктивните центри, е историска закана што е присутна и денес. Климатските промени претставуваат индиректна опасност за овој вид. Регионите кои се најчувствителни на климатските промени се рефугиите како што се Таорската клисура, клисурата на реката Треска, Црна река, заедно со клисурите на реките Раец и Бласница, потоа Јама, регионот Маврово-Радика; Планината Пелистер; охридско-преспанскиот регион и планините Ниџе-Кожуф (Министерство за животна средина и просторно планирање, 2003 a, b).
Според најновата „Стратегија за биолошка разновидност на Република Северна Македонија со акциски план 2018-2023“ (Министерство за животна средина и просторно планирање, 2018) блатата и особено планинските блата се погодени од деградација како резултат на интензификација на земјоделските активнсти, снабдување со вода, наводнување, порибување, отпадни води, конверзија и градежни активности. Имајќи предвид дека овие блата се нивни репродуктивни центри, ова директно негативно влијае на популацијата на зелената крастава жаба. Како што може да се забележи во стратегијата, итно е потребна подготовка на акциони планови за зачувување на блатата, при што водоземците мора да бидат земени предвид.
Зачувување
Зачувување
Видот се наоѓа на Додаток II од Бернската Конвенција и Анекс IV од ЕУ Директивата за живеалишта. Истиот е заштитен во согласност со националното законодавство, бидејќи се наоѓа на Листата на заштитени диви видови на Северна Македонија (Службен весник бр. 139/2011). За делови од националниот ареал на видот, во рамките на низа ОВЖС студии предложени се мерки за намалување на смртноста на патиштата.
Според „Стратегијата за биолошка разновидност на Република Северна Македонија со акциски план 2018-2023“ (Министерство за животна средина и просторно планирање, 2018) блатата, особено на повисока надморска височина, се погодени од деградација како резултат на интензификација на земјоделските активности, водоснабдување, наводнување, порибување, отпадни води, конверзија и градежни работи. Имајќи предвид дека овие блата претставуваат ограничени репродуктивни центри, ова директно влијае негативно врз популацијата на водоземците. Како што е забележано во овој документ, итно е потребна подготовка на акциони планови за нивно зачувување, во кои мора да бидат вклучени и водоземците.
Националната акција за „спречување на загуба, деградација и фрагментација на природни живеалишта од национално и меѓународно значење“ им дава приоритет на следните активности (Министерство за животна средина и просторно планирање, 2018):
o 10.4 Заштита и ревитализација на блатните/водните живеалишта и крајречни живеалишта
o 10.4.1 Идентификација на најзагрозените низински блатни/водни живеалишта и изработка на акциски планови за нивно зачувување
o 10.4.2 Идентификација на најзагрозените планински блатни/водни живеалишта и изработка на акциски планови за нивно зачувување,
o 10.4.3 Изработка на план и спроведување активности за спречување на деградација на блатните и водните живеалишта, особено од интензивирање на земјоделски активности, одоснабдување, наводнување, порибување и други активности на стопанските сектори
o 10.4.4 Спроведување на пилот-мерки за ревитализација на блатните живеалишта
Библиографија
Библиографија
Sillero, N., Campos, J., Bonardi, A., Corti, C., Creemers, R., Crochet, P.-A., Crnobrnja-Isailović, J., Denoël, M., Ficetola, G.F., Gonçalves, J., Kuzmin, S., Lymberakis, P., de Pous, P., Rodríguez, A., Sindaco, R., Speybroeck, J., Toxopeus, B., Vieites, D.R., Vences, M. 2014 Updated distribution and biogeography of amphibians and reptiles of Europe . p. 1-31.
Sterijovski, B. 2015 Conservation and protection status of amphibians in Macedonia Pelagic Publishing Exeter, UK . p. 67-73.
Dimovski, А. 1963 Herpetofauna na skopska kotlina. I – zoogeografski i ekološki pregled. . p. 189-221.
Dimovski, A 1971 Zoocenološki istražuvanja na stepskite predeli vo Makedonija. . p. 25-54.
Dimovski, A 1981 Vodozemci i vlečugi na Nacionalnot park Galičica. [Amphibies et reptiles du park national de Galitchitsa]. . p.63-74. [in Macedonian, with French summary].
Hristovski, N. 1979 Nematodite od podred Oxyurata Skrjabin, 1923 vo Bitolsko. . p. 135-157.
Karaman, S. 1922 Beiträge zur Herpetologie von Mazedonien. . p. 278-299.
Mikes, M., Dzukic, G., Soti, J., Habijan, V. & Hristovski, N. 1981 Ispituvanja na faunata na tetrapodite na terenot od HMS “Strezevo” – Bitola 8 -224. p./.
Melovski, Lj., Ivanov, Gj., Angelova, N., Velevski, M., Hristovski, S. 2008 Monospitovsko blato. Poslednoto mocuriste vo Makedonija. Opstina Bosilovo Bosilovo. p. 56.
Nikolovski, T. 1960 Gmizavci i vodozemci iz okoline Bitolja Diplomski rad, PMF Grupa za biologiju Beograd. p.12.
Radovanović, M. 1951 Vodozemci i gmizavci naše zemlje Naučna knjiga Beograd . p.168.
Sterijovski, B., Stamatoski, B., Tokov, T. 2003 Rezultati od kvalitativnite istražuvanja na herpetofaunata na planinata Bistra [Results of the qualitative research of the herpetofauna on Bistra Mt.. . p. 67-70.
Sterijovski, B., Aleksovska, K., Tasevski, S. 2010b Distribution and valorization of amphibians and reptiles on Jablanica Mountain . p. 81-85.
Sterijovski, B., Malceska, F., Tokov, T., Stamatoski, B., Tasevski, S 2010a Qualitative research of Amphibians and Reptiles on Kozuf massive. p. 87-93.
ES “Ursus Speleos”-Skopje 2011 Study for valorization of natural values of Multipurpose Area “Jasen”. GEF/UNDP/MoEPP. Skopje . p.150.
MoEPP 2010a Study of revaluation of natural values of the Protected Area Monument of Nature “Canyon Matka” MoEPP Skopje . p./.
MoEPP 2010b Study for revalorization of natural values of protected area “Tikves” Strict Nature Reserve Skopje . p./.
Micevski, B. 2015 Report of Biodiversity conditions of amphibians and reptiles of Ograzden Mt. 2014-2015 Skopje . p./.
Oxfam Italia 2011 Study for revalorization of Protected Area Mavrovo Skopje . p./.
BIOECO -2009 Feasibility Study for Ezerani Skopje . p./.
Sterijovski, B. 2018 Final report for monitoring Maneko Skopje . p./.
Uhrin et al. 2016 Distribution updates to amphibian and reptile fauna for the Republic of Macedonia . p. 201-220.
Buckland, S. T., Anderson, D. R., Burnham, K. P. and Laake, J. L. 1993 Distance Sampling: Estimating Abundance of Biological Populations Chapman and Hall London . p./.
Ministry of environment and physical planning 2018 National biodiversity strategy and action plan : for the period 2018 – 2023 Ministry of environment and physical planning Skopje. p. 183.
Ministry of Environment and Physical Planning 2003b Biodiversity strategy and action plan for the Republic of Macedonia Ministry of Environment and Physical Planning Skopje . p.134.
Whittaker, Kellie & Vredenburg, Vance 2016 “An Overview of Chytridiomycosis”
Pounds, A. 2006 Widespread Amphibian Extinctions from Epidemic Disease Driven by Global Warming . p. 161-167.
Davidson, C., Benard, M.F., Shaffer, H.B., Parker, J.M., O’Leary, C., Conlon, J.M., Rollins-Smith, L.A. 2007 Effects of chytrid and carbaryl exposure on survival, growth and skin peptide defenses in foothill yellow-legged frogs . p. 1771-1776.
Gasc, J-P., Cabela, A., Crnobrnja-Isailović, J., Dolmen, D., Grossenbacher, K., Haffner, P., Lescure, J., Martens, H., Martinez-Rica, J.P., Maurin, H., Oliveira, M.L., Sofianidou, T.S., Veith, M., Zuiderwijk, A. 1997 Atlas of Amphibians and Reptiles in Europe Societas Europaea Herpetologica & Museum Nationall d’ Histoire Naturelle (IEGB/SPN) Paris . p.496.
2011 Official gazette of Republic of Macedonia. No.139 Skopje . p./.