НАЦИОНАЛНА ЦРВЕНА ЛИСТА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА

Румена леденка

Guepinia helvelloides

English

The apricot jelly fungus

Albanian

/

Назад кон преглед на видови
<< Претходно – Џуџеста ѕвездичка
Евлово вргањче – Следно >>
Неоценет Недоволно
податоци
Најмалку
засегнат
Близу
засегнат
Ранлив ЗАГРОЗЕН Критично
загрозен
Истребен во природата Истребен
NE DD LC NT VU EN CR EW EX
Таксономија
Податоци за процената
Популација
Живеалишта и екологија
Закани
Користење и трговија
Зачувување
Библиографија

Таксономија

Научно име

Guepinia helvelloides

Опишан од

DC (Fr.)

Синоним

Tremiscus helvelloides (DC.) Donk

Податоци за процената

Критериуми и категории на Црвената листа на IUCN

EN – Загрозен, B1ab(iii) + 2ab(iii); D

Датум на процена

Ноември 2020

Проценувач

Караделев, M.

Прегледал

Kost, G.

Соработници

Русевска, K.

Тофиловска, С.

Составена од

Miskovic, M.

Образложение за процената

Видот е пронајден на два локалитета од кои еден се наоѓа во заштитено подрачје. Бројот на евидентирани единки приближно изнесува 120. И на двата локалитета е собран во заедница од смрча, која се чини дека е примарно живеалиште за развој на видот во С. Македонија. Смрчата кај нас е на јужната граница на нејзината распространетост во Европа, поради што се соочува со постепено намалување на виталитетот и со сукцесија во елова шума. Од тие причини, општоземено видовите поврзани со заедниците на смрча во нашата земја се загрозени. Покрај ова, значајна закана претставува и антропогениот притисок, посебно на локалитетот со најголема популација на видот, кој се наоѓа во близина на туристичко место. Површината на населеност (АОО) е 16 км2 но во неа се опфатени и другите локалитети со заедници од смрча каде се очекува видот да биде најден.

Популација

Моментален тренд на популацијата

Се намалува

Опис

Guepinia helvelloides е редок вид, во нашата земја познат од две наоѓалишта на Шар Планина. Наоѓалиштето Јелак се состои од доброразвиени шуми од смрча, и се истакнува со популација од околу 100 единки од габата. Вториот локалитет е во рамките на НП „Маврово“, каде се најдени само неколку (10) примероци од овој вид габа.

Живеалишта и екологија

Систем

Копнен (териколен).

Живеалишта и екологија

Guepinia helvelloides е сапроб што расте во групи или грмушесто, на влажни места или на почви богати со хумус, во четинарски шуми и често на остатоци од дрвја. Расте во периодот од лето до есен.
Во С. Македонија, се јавува наесен (септември – октомври) на повисоките делови од Шар Планина и тоа на надморска височина од 1,500 до 1,800 m. Обата локалитета се во двете најдобро развиени заедници со смрча во земјата или во нивна близина. Тие припаѓаат на Анекс 1 од Директивата за живеалишта: 9410: Ацидофилни шуми со Picea од планински до алпски нивоа (Vaccinio-Piceetea). Локалитетот Јелак, каде се пронајдени најголем број плодни тела, е претставен со добро развиена заедница на смрча (ass. Piceetum abietis scardicum Em 1986) додека другиот локалитет е во близина на вливот на Аџина Река во Радика, и е составен од мала шума од бреза со поединечни стебла од смрча. Вториот локалитет е на околу сто метри оддалеченост од јужниот комплекс на смрчова шума по долината на Аџина Река. Поединечни стебла од смрча се забележани и на Малешевските Планини (на локалитетот Мурите), во источниот дел од земјата, во близина на бугарската граница. Треба да се нагласи дека со оглед на нејзината географска местоположба, територијата на С. Македонија е јужна граница на ареалот на распространетост на смрчовите шуми во Европа.

Користење и трговија

Користење и трговија

Guepinia helvelloides е јадлива габа која нема вкус. Постарите примероци се обично тегави и несварливи. Може да се користи сирова во салати, во туршија или засладена како кандирано овошје. Видот е многу редок, и не постојат сознанија за негова употреба во С. Македонија.

Закани

Закани

Главна закана се уништување или фрагментираност на живеалиштето како резултат на сеча на самата шумата, туризмот и рекреативните активности и на крај секако пожарите. Јелак е во близина на туристичкото место Попова Шапка и е под константен антропоген притисок од страна на посетителите. Овој дел ќе влезе во рамките на идниот Национален Парк „Шар Планина“, и оттука се очекува зголемување на обемот на заштита.

Зачувување

Зачувување

Истражувања на бројот и обемот на популацијата; толкување на статусот на видот преку продлабочено разбирање на биологијата и екологијата на видот; зачувување на живеалиштата; проучување на трендовите по пат на мониторинг.

Библиографија

Библиографија

Karadelev, M., Rusevska, K., Kost, G. & Mitic Kopanja, D., 2018. Checklist of Macrofungal Species from the Phylum Basidiomycota of the Republic of Macedonia. Acta Musei Macedonici Scientiarum Naturalium, [S.l.], v. 21, n. 1, p. 23-112. Available at: http://www.acta.musmacscinat.mk/index.php/acta/article/view/23

Assyov, B., Stoykov, D. & Nikolova, S. 2010. New Records of some Rare and Noteworthy Larger Fungi from Bulgaria. Trakia Journal of Sciences, Vol. 8, No 4, pp 1-6.

Pala, Shauket Ahmed; Wani, Abdul Hamid; Boda, Rouf Hamza; et al. (2012). Three Hitherto unreported Macrofungi from Kashmir Himalaya. Pakistan Journal of Botany, Volume: ‏ 44   Issue: 6 pp. 2111-2115