LISTA E KUQE KOMBËTARE NË MAQEDONINË E VERIUT

FILLIMI RRETH PROCESI I VLERËSIMIT PËRMBLEDHJE E SPECIEVETË DHËNA

Neperka me lara e malit

Vipera berus

Македонски

Шарка

English

Adder

Përsëri në përmbledhjen e specieve

<< I mëparshëm – Neperka e vogel e malit

Nepërka – Në vijim >>

Nuk është i
vlerësuar

Të dhëna të

pamjaftueshme

Më pak i

rrezikuar

Afër

rrezikimit

I prekshëm

I RREZIKUAR

Kritikisht i

rrezikuar

I zhdukur në

natyrën e egër

I zhdukur

Taksonomia

Informacioni i vlerësimit

Popullata

Habitatet dhe ekologjia

Kërcënimet

Përdorimi dhe tregtia

Ruajtja

Bibliography

Taksonomia

Emër shkencor

Vipera berus

Autoritet

(Linnaeus, 1758)

Sinonimet

Coluber berus Linnaeus, 1758

Informacioni i vlerësimit

IUCN Red List Category and Criteria

EN – I rrezikuar, B2ab(iii)

Data e vlerësimit

Nëntor 2019

Vlerësuesi(t)

Sterijovski, B.

Arsovski, D.

Rishikuesi(t)

Tomović, L.

Kontribuesi(t)

/

Lehtësuesit/Hartuesit

Hofman, M.P.G.

Arsyetimi i vlersimit

Nëpërka me larat e malit ndodh vetëm në nëntë masive malore/ male që, për shkak të natyrës alpine të kësaj specie dhe rritjes së kudogjendur dhe të vazhdueshme të këtyre habitateve, mund të trajtohen si vendndodhje të veçantë: Shara-Korab-Desat, Bistra-Stogovo, Jabllanica, Baba, Galiçica, Karaxhica, Nixhe-Kozhuf, Osogovë, dhe mali Maleshevë. Këto popullsi të larta malore të Nepërkës me lara mali nuk pësojnë shpërndarje mes njëri-tjetrit për shkak të pengesave ekologjike (lugina dhe pyje në lartësi më të ulta se 1.500 metra në mes të habitateve të tyre të larta malore), pra janë të fragmentuara rëndë, me mundesi minimale gati dhe pa shanse të kolonizimit në rast zhdukjeje.Me një sipërfaqe banimi mjaftë të kufizuar (AOO) of 260 km2 dhe kërcënimet me të cilat përballet (shndërrimi i habitatit, veçanërisht pyllëzimi me pyllin e ahut dhe dëllinjëve, shkatërrimi i habitatit, persekutimi nga njerëzit, infrastruktura për ski dhe ngrohja globale), konkluzione mund të bëhen lehtësisht në lidhje me rëniet në të ardhmen dhe ato ekzistueset në lidhje me cilësinë e habitatit dhe AOO, duke i vendosur keto specie në kategorinë e Rrezikuar në Maqedoninë e Veriut. Të gjitha popullatat e Adder në Ballkanin jugor kufizohen në kullota malore, duke e bërë të pamundur efektet e shpëtimit nga vendet fqinje, pa programe të ri-prodhimit të organizuar nga njeriu, kështu që nuk rekomandohet një listim i kategorive. Evropa: LC.

Popullata

Trendi i popullatës aktuale

Në rënie

Përshkrim

Të dhënat ekzistuese nuk lejojnë vlerësime për madhësinë e popullsisë në mbarë vendin. Sidoqoftë, përshtypjet paraprake në terren tregojnë se popullsia e Nepërkës me lara mali në pjesët qendrore dhe perëndimore të Maqedonisë së Veriut është më e dendur se popullsitë e tjera kombëtare. Preferencat e habitatit të lartë malorë të specieve kanë bërë që popullsitë maqedonase të jenë të copëtuara rëndë, dhe kërcënimet ekzistuese ka gjasa të shkaktojnë ulje të popullatës.

Habitatet dhe ekologjia

Sistemet

Tokësor

Habitatet dhe ekologjia

Banon në kullotat malore dhe hapësirat pyjore. Miftëzimi (shumimi) ndodh në maj ose qershor dhe femrat lindin deri në 20 të mitur midis gushtit dhe shtatorit (Speybroeck dhe bashkëpunëtorët 2016).

Përdorimi dhe tregtia

Hobistët shpesh kërkojnë individë nga popullsia ballkanike e kësaj specie (komunikime nga forume dhe grupe në internet).

Kërcënimet

Rritja e madhe e kullotave alpine (për shkak të braktisjes së praktikave tradicionale bujqësore) është një kërcënim për speciet. Ndërtimi i pistave të skive dhe rrugëve janë gjithashtu kërcënime të rëndësishme. Mund të preket gjithashtu nga ndryshimi i klimës dhe përndjekja nga njerëzit.Të gjitha kërcënimet e listuara për këtë specie janë përfshirë në “Listen e kërcënimeve kryesore ndaj diversitetit biologjik” në “Strategjinë për biodiversitetin e Republikës së Maqedonisë së Veriut” (Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimt Hapësinor, 2018).

Ruajtja

Është shënuar në Shtojcën III nga Konventa e Bernit. Në nivel kombëtar nuk është në listën e specieve të egra të mbrojtura. Meqenëse është një specie alpine në Maqedoninë e Veriut, kërkohet hulumtim mbi efektet e sakta të ndërrimeve të habitatit për shkak të ndryshimit të klimës dhe rritjes së madhe për shkak të braktisjes së praktikave të kullotjes në shumë lokalitete. Gjithashtu, studimet e hollësishme filogjeografike të të gjithë popullsive të izoluara malore mund të kenë pasoja taksonomike dhe mund të zbulojnë dallime gjenetike lokale që mund të kërkojnë ruajtjen e qartë të disa popullatave.

Bibliografia

Sillero, N., Campos, J., Bonardi, A., Corti, C., Creemers, R., Crochet, P.-A., Crnobrnja-Isailović, J., Denoël, M., Ficetola, G.F., Gonçalves, J., Kuzmin, S., Lymberakis, P., de Pous, P., Rodríguez, A., Sindaco, R., Speybroeck, J., Toxopeus, B., Vieites, D.R., Vences, M. 2014 Updated distribution and biogeography of amphibians and reptiles of Europe. .p 1-31.

Sterijovski, B., Tomović, L., Ajtić, R. 2014. Contribution to the knowledge of the Reptile fauna and diversity in FYR of Macedonia. .p 83–92.

Ministry of environment and physical planning .2018. National biodiversity strategy and action plan : for the period 2018 – 2023. Ministry of environment and physical planning. Skopje . .p 183.

Speybroeck, J. Beuckema, W., Bok, B., Voort, J.V.D. 2016. Field Guide to the Amphibians and Reptiles. Bloomsbury Publishing Plc London . .p/.

Melovski, Lj., Markoski, B., Hristovski, S., Jovanovska, D., Anastasovski, V., Klincharov, S., Velevski, M., Velkovski, N., Trendafilov, A., Matevski, V., Kostadinovski, M., Karadelev, M., Levkov, Z., Kolchakovski, D. 2013. Regional division of the Republic of Macedonia for the needs of biological databases . .p 81-111.

Gasc, J-P., Cabela, A., Crnobrnja-Isailović, J., Dolmen, D., Grossenbacher, K., Haffner, P., Lescure, J., Martens, H., Martinez-Rica, J.P., Maurin, H., Oliveira, M.L., Sofianidou, T.S., Veith, M., Zuiderwijk, A. 1997. Atlas of Amphibians and Reptiles in Europe. Societas Europaea Herpetologica & Museum Nationall d’ Histoire Naturelle (IEGB/SPN). Paris. .p 496.