НАЦИОНАЛНА ЦРВЕНА ЛИСТА НА РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДОНИЈА

Крастава жаба

Bufo bufo

English

Common toad

Albanian

Thithlopa

Назад кон преглед на видови
<< Претходно – Зелена крастава жаба
Жолт мукач – Следно >>
Неоценет Недоволно
податоци		 НАЈМАЛКУ ЗАСЕГНАТ Близу
засегнат		 Ранлив Загрозен Критично
загрозен		 Истребен во природата Истребен
NE DD LC NT VU EN CR EW EX
Таксономија
Податоци за процената
Популација
Живеалишта и екологија
Закани
Користење и трговија
Зачувување
Библиографија

Таксономија

Научно име

Bufo bufo

Опишан од

(Linnaeus, 1758)

Синоним

Rana bufo Linnaeus, 1758

Податоци за процената

Критериуми и категории на Црвената листа на IUCN

LC – Најмалку засегнат

Датум на процена

Ноември 2019

Проценувач

Богољуб Стеријовски

Драган Арсовски

Прегледал

Crnobrnja-Isailović, J.

Соработници

/

Составена од

Hofman, M.P.G.

Образложение за процената

Овој вид е наведен како најмалку засегнат со оглед на неговата широка дистрибуција, толеранцијата на бројни типови живеалишта, претпоставената голема популација и фактот дека е малку веројатно дека истата ќе се намали за да се категоризира како близу засегнат. Глобално и во Европа тој е најмалку засегнат.

Популација

Моментален тренд на популацијата

Стабилен

Опис

Теренските истражувања покажуваат дека популациите на големата крастава жаба во Северна Македонија се навидум стабилни и не се сериозно фрагментирани.

Живеалишта и екологија

Систем

Копнен, слатководен (= внатрешни води)

Живеалишта и екологија

Ова е широко распространет и прилагодлив вид присутен во зимзелени, мешани и листопадни шуми, градини, грмушки, ливади, суви области, паркови и градини. Обично е присутен во влажни подрачја со густа вегетација, додека главно избегнува големи отворени подрачја. Развојот на јајцата и полноглавците се одвива во мирни води, и реки и потоци со бавно движење. Тој е присутен и во многу модифицирани живеалишта. На пониски надморски височини, големата крастава жаба живее во листопадни шуми, на поголеми надморски височини почесто се среќава во листопадни, како и зимзелени шуми и висорамнини. Видот користи многу типови водни тела, вклучувајќи езера, мали езерца, мочуришта, реки, базени со потоци, извори (вклучувајќи минерални и термални извори), барички, резервоари, јами и глинени јами, канали, па дури и напукнати бразди исполнети со вода. Живеалиштата за размножување обично се незасенчени привремени базени и мирни делови на реки и потоци во шума или во близина на шума. Видот може да толерира мало загадување на водата. Големата крастава жаба е активна од почетокот на март (на низниски места) до октомври. На поголеми надморски височини, активниот период може да се одложи и скрати од средината на април до средината на септември во зависност од климатските услови. Репродукцијата започнува од средината на март до почетокот на април кај низинските популации и доцна пролет или рано лето кај висинските популации. Големината на леглото може да биде повеќе од 8000 јајца (Tomasevic et al. 2008), кои се излежуваат во водата во желатинозни ленти од јајца кои можат да бидат долги до 3m. Овој вид е обично активен при квечерина и може да се движи на големи растојанија додека лови инсекти и други без’рбетници. Најактивен е на влажно дождливо време.

Користење и трговија

Користење и трговија

Нема познати начини на користење или трговија со овој вид во Северна Македонија.

Закани

Закани

Големата крастава жаба е главно загрозена од деградација на живеалиштата како резултат на развој на инфраструктурата, изградба на хидроцентрали, како и испуштање на загадувачи во мочуриштата. Овие закани за репродуктивните центри на видовите се историски и актуелни (Sterijovski 2014). Покрај тоа, климатските промени можат да претставуваат сериозни закани за овој вид, особено ако влијаат на некои од неговите рефугии како што се Таорската Клисура, клисурата на реката Треска, Црна река, заедно со клисурите на реките Раец и Бласница, потоа Јама, регионот Маврово-Радика, итн. Планината Баба, охридско-преспанскиот регион и планинскиот венец Ниџе-Кожуф (МЖСПП 2003а, б).

Конечно и за жал, неодамна беа откриени габични закани Batrachochytrium dendrobatidis и Batrachochytrium salamandrivorans на Балканскиот Полуостров. Овие предизвикуваат болест позната како хитридиомикоза (Whittaker and Vredenburg, 2016) кај водоземците. Студиите покажаа дека климатските промени го олеснуваат ширењето на оваа болест (Фунти, А. 2006), а научниците сугерираат дека пестицидите можат да ја инхибираат вродената имунолошка одбрана и да ја зголемат подложноста на оваа болест (Davidson et al. 2007). Ова бара итни превентивни мерки, пред сè преку мониторинг, така што почетните знаци на габичните заболувања во Северна Македонија треба да бидат навремено идентификувани и ставени под карантин.

Зачувување

Зачувување

Видот се наоѓа на Анекс II од Бернската Конвенција. Истиот е заштитен во согласност со националното законодавство, бидејќи се наоѓа на Листата на заштитени диви видови на Северна Македонија (Службен весник бр. 139/2011). Неопходно е соодветно управување со живеалиштата за да се одржуваат водните површини и да се спречи сукцесија во грмушести и шумски површини. Треба да се следат варијациите во животните карактеристики на видот наспроти варијациите во интензитетот на заканите и притисоците.

Според „Стратегијата за биолошка разновидност на Република Северна Македонија со акциски план 2018-2023“ (Министерство за животна средина и просторно- планирање, 2018) блатата, особено на повисока надморска височина, се погодени од деградација како резултат на конверзија на земјиштето, интензификација на земјоделските активности, недостаток од водоснабдување, наводнување, порибување, недостаток од третман на отпадни води и градежни работи. Итно се потребни акциски планови за зачувување на репродуктивните центри на овој вид, односно водните тела.

Националната стратегија за биолошка разновидност ги поставува следните приоритети на мерки за зачувување:

o 10.4 Заштита и ревитализација на блатните/водните живеалишта и крајречни живеалишта

o 10.4.1 Идентификација на најзагрозените низински блатни/водни живеалишта и изработка на акциски планови за нивно зачувување

o 10.4.2 Идентификација на најзагрозените планински блатни/водни живеалишта и изработка на акциски планови за нивно зачувување,

o 10.4.3 Изработка на план и спроведување активности за спречување на деградација на блатните и водните живеалишта, особено од интензивирање на земјоделски активности, одоснабдување, наводнување, порибување и други активности на стопанските сектори

o 10.4.4 Спроведување на пилот-мерки за ревитализација на блатните живеалишта

Зачувување

Зачувување

Baran, I. and Atatür, M.K. 1998. Turkish herpetofauna (amphibians and reptiles) Republic of Turkey Ministry of Environment. Ankara . p./.

Sindaco, R., Doria, G., Razzetti, E. and Bernini, F. 2006. Atlas of Italian Amphibians and Reptiles\Atlante Degli Anfibi E Dei Rettili D’Italia. Societas Herpetologica Italica – Edizioni Polistampa. Firenze 773 p.. p./.

Gasc, J.-P. et al. 1997. Atlas of Amphibians and Reptiles in Europe. Book. p./.

Vogrin, N. 1997. The status of amphibians in Slovenia . p./.

Kalezic, M. and Dzukic, G. 2001. Amphibian status in Serbia and Montenegro (FR Yugoslavia). p./.

Kuzmin, S.L. 1999. The Amphibians of the Former Soviet Union. Pensoft Sofia-Moscow
Kuzmin, S.L. 1996. Threatened amphibians in the former Soviet Union: the current situation and the main threats . p. 24-30.

Garanin, V.I. 2000. The distribution of amphibians in the Volga-Kama region . p. 79-132.

Bannikov, A.G., Darevsky, I.S., Ishchenko, V.G., Rustamov, A.K. and Szczerbak, N.N. 1977. Opredelitel Zemnovodnykh i Presmykayushchikhsya Fauny SSSR [Guide to Amphibians and Reptiles of the USSR Fauna] Prosvechshenie. Moscow . p./.

Baloutchi, M. and Kami, H.G. 1995. Amphibians of Iran. Tehran University Publications Tehran . p./.

Godinho, R., Teixeira, J., Rebelo, R., Segurado, P., Loureiro, A., Álvares, F., Gomes, N., Cardoso, P., Camilo-Alves, C. and Brito, J.C. 1999. Atlas of the continental Portuguese herpetofauna: an assemblage of published and new data . p. 61-81.

Pleguezuelos, J.M., Márquez, R. and Lizana, M. 2002 Atlas y Libro Rojo de los Anfibios y Reptiles de España Dirección General de la Conservación de la naturaleza-Associación Herpetológica Española. Madrid pp 584. p./.

Malkmus, R. 2004. Amphibians and reptiles of Portugal, Madeira and the Azores-Archipelago A.R.G. Gantner Verlag K.G. Ruggel (Germany) 448p. p./.

Pleguezuelos, J.M. 1997. Distribucion y Biogeografia de los Anfibios y Reptiles en España y Portugal Asociacion Herpetologica Española Las Palmas de Gran Canarias . p./.

Demirsoy, A. 1996. Tükiye Omurgalilari, Sürüngenler. Meteksen. Ankara 205 pp. p./.

Hraoui-Bloquet, S., Sadek, R. and Geze, R. 2001. Les Amphibiens du Liban: inventaire, répartition géographique et altitudinale . p. 19-28.

Smit, G. 1998. DAPTF-Netherlands Report. p./.

Fog, K. 1995. Amphibian conservation in Denmark . p./.

Arnold, H.R. 1995. Atlas of amphibians and reptiles in Britain . p. 40.

Martínez-Solano, I., Bosch, J. and García-París, M. 2003. Demographic trends and community stability in a montane amphibian assemblage. p. 238-244.

Joly, P. 1992. The amphibian fauna of the French Upper-Rhône floodplain. The Lavours marsh and Jons sector . p. 117-129.

Puky, M. 2003. Amphibian mitigation measures in Central-Europe Center for Transportation and the Environment, North Carolina State University, USA . p. 413-429.

Puky, M. 2000. A kétéltûek védelme Magyarországon (Conservation of amphibians in Hungary). Nyugat-Magyarországi Egyetem Erdõmérnöki Kar. Sopron. p.143-158.

Grossenbacher, K. 1994. Rote Liste der gefährdeten Amphibien der Schweiz. BUWAL (Bundesamt für Umwelt, Wald und Landschaft) Bern . p.33-34.

García-París, M. and Martín, C. 1987 Amphibians of the Sierra del Guadarrama (1800-2430m altitude) . Nijmegen, Netherlands . p.135-138.

Puky, M. et al. 2003. Preliminary herpetological atlas of Hungary Varangy Akciócsoport Egyesület Budapest pp. 86. p./.

Anon. 1993. United Kingdom National Survey . p. 2.

Lizana, M., Pérez-Mellado, V. and Ciudad, M.J. 1990. Analysis of the structure of an amphibian community in the Central System of Spain. p. 435-446.

Reques, R. 2000. Anfibios. Ecología y Conservación. Diputación de Córdoba. Córdoba . p./.

Puky, M. 2003. Az újraárasztott Nyirkai Hany – Keleti Mórrétek (Hanság) herpetofaunája (Occurrence of amphibians and reptiles in the Nyirkai Hany Keleti Mórrétek wetland restoration area, Hanság, Hungary in the first year following inundation) . p. 341-347.

Kovács, T. 2002. Monitoring of amphibians and reptiles along the Drava River . p./.

Kovács, T. and Papp, M. 2002. Breeding pond survey in Hungary: and example of sucessful cooperation . p./.

Lizana, M. and Marco, A. 2001 .Ultraviolet (UV) radiation and the decline of amphibian populations in Central Spain . p./.

Alvarez, A. and Martin, L. 2000. Fish elimination by Pond Drainage to Preserve a Toad Population in Spain
Salvador, A. 1996. Amphibians of northwest Africa . p. 1-43.

Schleich, H.H., Kästle, W. and Kabisch, K. 1996. Amphibians and Reptiles of North Africa Koeltz scientific books Koenigstein . p./.

Mellado, J. and Mateo, J.A. 1992. New records of Moroccan Herpetofauna . p. 58-61.

Pasteur, G. and Bons, J. 1959. Les Batraciens du Maroc . p. 1-241.

González de la Vega, J.P. 1998. Anfibios y Reptiles de la Provincia de Huelva Ed. Ertisa. Huelva . p./.

Bons, J. and Geniez, P. 1996 Amphibiens et reptiles du Maroc (Sahara Occidental compris) Atlas Biogéographique Asociación Herpetológica Española Barcelona, Spain 319 pp. p./.

Mateo, J.A., Pleguezuelos, J.M., Fahd, S., Geniez, P. and Martínez-Medina, F.J. 2003 Los Anfibios, los Reptiles y el Estrecho de Gibralter. Un ensayo sobre la Herpetofauna de Ceuta y su entorno. Instituto de Estudios Ceuties Ceuta 388 pp. p./.

Puky, M. 2001. Herpetological methods: I. On the use of the road transect method in surveying amphibians with examples from different zoogeographical regions of Hungary . p. 75-81.

Puky, M. and Vogel, Z. 2000. Amphibian road kill survey in Balaton – Uplands National Park and recommendations to mitigation measures Infra Eco network Europe (IENE) Project Report . p..

Pedraza, E.M. and Lizana, M. 1997. Toad Embryo Mortality: Abstract . p./.

Denton, J.S. and Beebee, T.J.C. 1993. Summer and Winter Refugia of Natterjacks (Bufo calamita) and Common Toads (Bufo bufo) in Britain . p. 90-94.

Luscher, B., Grossenbacher, K. and Scholl, A. 2001. Genetic differentiation of the common toad (Bufo bufo) in the Swiss Alps . p. 141-154.

Lizana, M. and Pedraza, E.M. 1998 .The effects of UV-B radiation on toad mortality in mountainous areas of Central Spain . p. 703-707.

Fernández-Cardenete, J.R., Luzón-Ortega, J.M., Pérez-Contreras, J., and Tierno de Figueroa, M. 2000. Revisión de la distribución y conservación de los anfibios y reptiles en la provincia de Granada . p. 77-104.

Carrier, J.A. and Beebee, T.J.C. 2003. Recent, substantial, and unexplained declines of the common toad Bufo bufo in lowland England . p. 395-399.

Cooke, A.S. 1972. Indications of recent changes in status in British Isles of frog (Rana temporaria) and toad (Bufo bufo) 161
Cooke, A.S. and Oldham, R.S. 1995. Establishment of populations of the common frog, Rana temporaria, and common toad, Bufo bufo, in a newly created reserve following translocation . p. 173-180.

Clemons, J. 1999. Changes in a Common Toad population over ten years . p./.
1
De Lange, L. 1973. A contribution to the intraspecific systematics of Bufo bufo (Linnaeus, 1758) (Amphibia). p. 99-116.

Cooke, A.S. 1975. Spawn site selection and colony size of the frog (Rana temporaria) and the toad (Bufo bufo) . p. 29-38.

Kutenkov, A.P. and Guruleva, E.L. 1988. To the ecology of Bufo bufo in the southern Karelia . Petrozavodsk. p. 5-15.

Gittins, S.P., Kennedy, R.I. and Williams, R. 1984 Fecundity of the common toad (Bufo bufo) at a lake in Mid-Wales.. p. 378-380.

Reading, C.J. 1986. Egg production in the common toad, Bufo bufo. . p. 99-107.

Van Gelder, J.J. 1995 .Reproductive effort in Bufo bufo. Barcelona. p. 176-179.

Martínez-Solano, I. and González, E.G. 2008. Patterns of gene flow and source-sink dynamics in high altitude populations of the common toad Bufo bufo (Anura: Bufonidae).. p. 824-839.

Özeti, N. and Yilmaz, I. 1994. Türkiye amphibileri . p. 221.

Kuzmin, S.L. 1995. Die Amphibien Russlands und Angrenzender Gebiete Westarp – Spektrum Magdeburg – Heidelberg . p./.

Dely, G. 1967. .Kétéltűek-Amphibia: Magyarország Állatvilága, Faunae Hungariae Ákadémiai Kiadó Budapest . p./.

Geniez, P., Geniez, M., Boissinot, S., Beaubrum, P.C. and Bons, J. 1991 Nouvelles observations sur l’herpetofaune marocaine, . p.2 19-27
Yilmaz, İ. and Kumlutas, Y. 1995. Turkiyede yaşayan Bufo bufo (Linnaeus) 1758 nun Dağilişi ve Taksonomik Durumu Hakkinda Bir İnceleme 277-284.

Cogălniceanu, D., Aioanei, F. and Matei, B. 2000. Amfibienii din România. Determinator. [Amphibians of Romania]. Editura Ars Docendi p. 1-114.. p./.

Kuhn, J. 1994. Lebensgeschichte und Demographie von Erdkrotenweibchen Bufo bufo bufo (L.). . p. 3–87.

Tomašević, N., Cvetkovi ć, D., Miaud, C., Aleksić, I., Crnobrnja -Isailovi ć. J. 2008. Interannual variation in life history traits between neighbouring populations of the widespread amphibian Bufo bufo. . p. 73-83.

Sterijovski, B. 2015. Conservation and protection status of amphibians in Macedonia. Pelagic Publishing. Exeter, UK. p. 67-73.

Doflein, F 1921. Mazedonien, Erlebnisse und beobachtungen eines Naturforschers im gefolge des Deutschen heeres. Verlang von Gustav Fischer Jena . p.592.

Dimovski, A 1981. Vodozemci i vlečugi na Nacionalnot park Galičica. [Amphibies et reptiles du park national de Galitchitsa].. p. 63-74. [in Macedonian, with French summary].

Hristovski, N. 1979 Nematodite od podred Oxyurata Skrjabin, 1923 vo Bitolsko. . p. 135-157.

Mikes, M., Dzukic, G., Soti, J., Habijan, V. & Hristovski, N. 1981 .Ispituvanja na faunata na tetrapodite na terenot od HMS “Strezevo” – Bitola . p. 8 -224.

Melovski, Lj., Ivanov, Gj., Angelova, N., Velevski, M., Hristovski, S. 2008. Monospitovsko blato. Poslednoto mocuriste vo Makedonija. Opstina Bosilovo. Bosilovo. p. 56.

Sidorovska, V., Petkovski, S.,Dzukic, G., Smith, R. D. 2006. The Pelister Dragon: Faunal and Zoogeographical Characteristics of Mt. Pelister Amphibians and Reptiles . p. 65-94.

Sterijovski, B., Stamatoski, B. 2002b. Results of the herpetological investigation on Ogražden Mt.. . p. 155-158.

Sterijovski, B., Stamatoski, B., Jovanoski, N., Spasikova, S. 2002a Qualitative research of herpetofauna of Jakupica Massif . p. 151-154.

Sterijovski, B., Stamatoski, B., Tokov, T. 2003 Rezultati od kvalitativnite istražuvanja na herpetofaunata na planinata Bistra [Results of the qualitative research of the herpetofauna on Bistra Mt.. . p. 67-70.

Sterijovski, B., Aleksovska, K., Tasevski, S. 2010b Distribution and valorization of amphibians and reptiles on Jablanica Mountain . p. 81-85.

Sterijovski, B., Malceska, F., Tokov, T., Stamatoski, B., Tasevski, S 2010a Qualitative research of Amphibians and Reptiles on Kozuf massive. p. 87-93.

ES “Ursus Speleos”-Skopje 2011 Study for valorization of natural values of Multipurpose Area “Jasen”. GEF/UNDP/MoEPP. Skopje . p.150.

Micevski, B. 2015 Report of Biodiversity conditions of amphibians and reptiles of Ograzden Mt. 2014-2015 Skopje . p./.

Oxfam Italia 2011 Study for revalorization of Protected Area Mavrovo Skopje . p./.

BIOECO -2009 Feasibility Study for Ezerani Skopje . p./.

Uzunova, D., Kitanova, D., Spirovska, M., Hristovski, S 2015 Integral Report for the Project implementation. Final report of the project “Ecological data gap analysis and ecological sensitivity map development for the Bregalnica river watershed” Skopje. p./.

Sterijovski, B. 2018 Final report for monitoring Maneko Skopje . p./.

Uhrin et al. 2016 Distribution updates to amphibian and reptile fauna for the Republic of Macedonia . p. 201-220.

Ministry of environment and physical planning 2018 National biodiversity strategy and action plan : for the period 2018 – 2023 Ministry of environment and physical planning Skopje. p. 183.

Ministry of Environment and Physical Planning 2003a Country study of biodiversity of the Republic of Macedonia. First National Report. Ministry of Environment and Physical Planning Skopje . p.218.

Ministry of Environment and Physical Planning 2003b Biodiversity strategy and action plan for the Republic of Macedonia Ministry of Environment and Physical Planning Skopje. p. 134.

Whittaker, Kellie & Vredenburg, Vance 2016 “An Overview of Chytridiomycosis”
Pounds, A. 2006 Widespread Amphibian Extinctions from Epidemic Disease Driven by Global Warming . p. 161-167.

Davidson, C., Benard, M.F., Shaffer, H.B., Parker, J.M., O’Leary, C., Conlon, J.M., Rollins-Smith, L.A. 2007 Effects of chytrid and carbaryl exposure on survival, growth and skin peptide defenses in foothill yellow-legged frogs . p. 1771-1776.

2011 Official gazette of Republic of Macedonia. No.139 Skopje . p./.

Tomasevic, N., Cvetkovic, D., Miaud, C., Aleksic, I., Crnobrnja-Isailovic, J. 2008 Interannual variation in life history traits between neighbouring populations of the widespread amphibian bufo bufo . p. 371-381.