LISTA E KUQE KOMBËTARE NË MAQEDONINË E VERIUT

Echium russicum

Echium russicum

Македонски

Црвена змијоглавка

English

Red thistle

Përsëri në përmbledhjen e specieve
<< I mëparshëm – Bar peshku
Campanula patula – Në vijim >>
Nuk është i
vlerësuar		 Të dhëna të

pamjaftueshme

 Më pak i

rrezikuar

 Afër

rrezikimit

 I prekshëm I RREZIKUAR Kritikisht i

rrezikuar

 I zhdukur në

natyrën e egër

 I zhdukur
NE DD LC NT VU EN CR EW EX
Taksonomia
Informacioni i vlerësimit
Popullata
Habitatet dhe ekologjia
Kërcënimet
Përdorimi dhe tregtia
Ruajtja
Bibliography

Taksonomia

Emër shkencor

Echium russicum

Autoritet

J.F.Gmel.

Sinonimet

Echium maculatum L.

Informacioni i vlerësimit

IUCN Red List Category and Criteria

EN – I rrezikuar, B1ab(ii,iii,iv)+2ab(ii,iii,iv)

Data e vlerësimit

Nëntor 2019

Vlerësuesi(t)

Kostadinovski, M.

Rishikuesi(t)

Čarni, A.

Kontribuesi(t)

Matevski, V.

Ćušterevska, R.

Cvetkoska, C.

Lehtësuesit/Hartuesit

Hofman, M.P.G.

Arsyetimi i vlersimit

Echium russicum e rrallë në Maqedoninë e Veriut, dhe paraqitet vetëm në tre lokacione. Një vend është afër Gjevgjelisë dhe preket nga ndërtimi i rrugëve, zjarri dhe shkelja. Vendndodhja e dytë është afër Prilepit (Kozjak) dhe preket nga aktivitetet minerare. Vendndodhja e tretë është në Mariova dhe për momentin nuk është e ekspozuar ndaj aktiviteteve të drejtpërdrejta njerëzore. Kërcënimet e identifikuara shkaktojnë rënie të vazhdueshme të sipërfaqes së përfshirjes, cilësinë e habitatit dhe numrin e individëve të maturuar.
Sipas Vlerësimit të Listës së Kuqe të IUCN të BE-së, kjo specie është LC.

Popullata

Trendi i popullatës aktuale

Në rënie

Përshkrim

Numri i individëve në lokacione të ndryshme është i ndryshueshëm (10-15 individë/100m2).

Habitatet dhe ekologjia

Sistemet

Tokësor

Habitatet dhe ekologjia

Echium russicum është bimë dyvjeçare ose shumëvjeçare. Gjendet në kullota kodrinore, në shkëmbinj, mes shkurreve, përgjatë rrugëve, në pyje të degraduar, midis 400 dhe 1.200 metra. Preferon bazë gëlqerore, por gjithashtu rritet në substratin silikat.

Habitati i përshtatshëm është kullosa (4.4 Kullosë e butë), por ato mund të jenë të pranishme në tufa (3.4 Kaçubishte e butë) (shfaqje margjinale).

Përdorimi dhe tregtia

Përdorimi dhe tregtia

Në mjekësinë tradicionale Echium russicum është përdorur për të shëruar plagët, osteomielitin dhe hemorroidet. Gjithashtu, bima përdoret si ilaç kundër kafshimeve të gjarpërinjve, ndërsa gjethet u përdorën në gjinekologji, veçanërisht pas lindjes (Batsatsashvili et all, 2016).

Nuk ka të dhëna për bimët që mblidhen ose tregtohen për ndonjë qëllim në Maqedoninë e Veriut.

Kërcënimet

Kërcënimet

Habitatet e E. russicum janë në brezin e kullotave kodrinore, ku kërcënimi kryesor është shndërrimi i tokës – kryesisht minierat dhe zjarri, por deri në një farë mase, kullotja e tepruar. Kërcënimet e minierave janë veçanërisht të dukshme në malin Kozjak afër Prilepit, ku shfrytëzimi intensiv i mermerit paraqet kërcënim serioz për copëzimin e popullatave në atë zonë. Serioziteti i këtij lloji të kërcënimeve të Kozjakut tregohet në disa dokumente të Ministrisë së Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor- “Forcimi i qëndrueshmërisë ekologjike, institucionale dhe financiare të sistemit të zonave të mbrojtura kombëtare të Maqedonisë” (2009), Strategjia Kombëtare për mbrojtjen e natyrës (2016) etj.

Në lidhje me minierat, ndërtimi i rrugëve të shërbimit të Kozjak si dhe rrugëve pyjore janë gjithashtu kërcënime. Për shembull, popullatën afër fsh. Sermenin është pothuajse e shkatërruar nga rruga e re pyjore.

Zjarret shpesh janë shqetësues në territorin e Maqedonisë Veriore, veçanërisht në brezin e kullotave kodrinore ku rritet kjo specie.

Sot, kullotja e tepërt nuk është një kërcënim serioz. Përkundrazi, mund të thuhet se rikuperimi i bimësisë të kaçubave është një kërcënim më i madh. Sidoqoftë, stagnimi ekonomik i rajonit mund të inkurajojë zhvillimin e blegtorisë në të ardhmen e afërt, e cila mund të bëhet kërcënim.

Ruajtja

Ruajtja

Echium russicum është renditur në Aneksin II (specie shtazore dhe bimore me interes të komunitetit, ruajtja e të cilave kërkon përcaktimin e zonave të veçanta të ruajtjes) të Direktivës së Habitatit.

Statusi i Listës së Kuqe të IUCN të specieve të rrezikuara për Evropën për këtë specie është “shqetësimi më i vogël”, dhe në Listën e Kuqe Bullgare është “i prekshëm”.

E. russicum në Maqedoninë e Veriut është një specie e rrallë. Asnjë prej popullatave të kësaj specie nuk është përfshirë në ndonjë zonë të mbrojtur, por në të ardhmen ekziston mundësia, popullatat nga Mariova dhe / ose nga Gjevgjelia të përfshihen në faqet e Natura 2000. Mali Kozjak (afër Prilepit) është propozuar si zonë mbrojtëse (Plani Hapësinor Kombëtar).

Suksesi i ruajtjes së kësaj specieje në Maqedoninë e Veriut varet së pari nga sigurimi i të dhënave për biologjinë dhe gjendjen reale të popullatës të saj. Për më tepër, është e nevojshme të identifikohen kërcënimet e mundshme. Bazuar në këtë do të jetë e mundur të hartohet një plan i përshtatshëm i veprimit për ruajtjen. Një pjesë e rëndësishme e planit të veprimit duhet të jetë kryerja e monitorimit të tendencave në popullatat dhe habitatet në të cilat shfaqen speciet. Për më tepër, është e nevojshme të identifikohen çdo kërcënim i mundshëm dhe bazuar në këto njohuri të merren masa të përshtatshme ruajtëse për mbrojtje.

Bibliografia

Bibliografia

Matevski, V. 2010. Flora na Republika Makedonija. MANU. Skopje, 2(1): 1-190. .p 1-190.

Bornmüller, J. 1928. Beiträge zur Flora Mazedoniens III. .p 1-196.

Bornmüller. 1932. Bearbeitung der von H. Burgeff und Th. Herzog in den Kriegsjahren 1916/18 in Mazedonien gesammelten Pflanzen III. .p 337-362.

Herzog, Th. 1922. Botanische Studien eines Frontsoldaten in Macedonien . .p 8–23.

Matevski, V., Čarni, A., Ćušterevska, R., Kostadinovski, M., Mucina, L. 2015 Syntaxonomy of the rocky grasslands on carbonate bedrocks in the west and southwest of the Republic of Macedonia. .p 1197-1214.

Soška, Th. 1939. Beitrage zur Kenntnis der Schluchten floren von Südserbien, II . .p 35-58.

Batsatsashvili K, Mehdiyeva N, Fayvush G, Kikvidze Z, Khutsishvili M, Maisaia I, Zambrana NYP. 2016. Echium maculatum L. Boraginaceae. Springer International Publishing. .p 1-4.