LISTA E KUQE KOMBËTARE NË MAQEDONINË E VERIUT

Arrë uji

Trapa natans

Македонски

Водно оревче

English

Water Caltrop

Përsëri në përmbledhjen e specieve
<< I mëparshëm – Marsilie katërgjethëse
Ramondë e Serbisë – Në vijim >>
Nuk është i
vlerësuar
Të dhëna të

pamjaftueshme

Më pak i

rrezikuar

Afër

rrezikimit

I prekshëm I RREZIKUAR Kritikisht i

rrezikuar

I zhdukur në

natyrën e egër

I zhdukur
NE DD LC NT VU EN CR EW EX
Taksonomia
Informacioni i vlerësimit
Popullata
Habitatet dhe ekologjia
Kërcënimet
Përdorimi dhe tregtia
Ruajtja
Bibliography

Taksonomia

Emër shkencor

Trapa natans

Autoritet

L.

Sinonimet

Trapa astrachanica (Flerow) N.A.Winter; Trapa carinthiaca (Beck) V.N.Vassil.; Trapa colchica Albov; Trapa conocarpa (F.Aresch.) Flerow; Trapa cruciata (Glück) V.N.Vassil.; Trapa europaea Flerow; Trapa hungarica Opiz; Trapa maeotica Woronow; Trapa muzzanensis (Jäggi) Szafer; Trapa rossica V.N.Vassil.; Trapa septentrionalis V.N.Vassil.; Trapa spryginii V.N.Vassil.

Informacioni i vlerësimit

IUCN Red List Category and Criteria

EN – I rrezikuar, B1ab(i,ii,iii)+2ab(i,ii,iii)

Data e vlerësimit

Nëntor 2019

Vlerësuesi(t)

Talevska, M.

Rishikuesi(t)

Čarni, A.

Kontribuesi(t)

Matevski, V.

Cvetkoska, C.

Lehtësuesit/Hartuesit

Hofman, M.P.G.

Arsyetimi i vlersimit

Kërcënime të mëdha për Trapa natans popullatën në Maqedoninë e Veriut janë ndryshime të nivelit të ujit në liqene, balta e shumtë (Liqeni i Prespës, Liqeni i Dojranit) dhe bonifikimi i ligatinave. Kjo çon në rënie të vazhdueshme në zonën e banimit, shtrirjen e shfaqjes dhe cilësinë e habitatit. Popullata nuk është e lidhur me popullatat në vendet fqinje.

Sipas vlerësimit global në listën e IUCN Red, speciet janë shqetësimi më i vogël (SHV), ndërsa në Ballkan, Mesdhe dhe Evropë klasifikohet si me mungesë të të dhënave (MDh).

Popullata

Trendi i popullatës aktuale

I panjohur

Përshkrim

Ka 5 nën-popullata. Gjatë hetimeve të fundit janë konfirmuar 4 nën-popullata (Pretor – Liqeni i Prespës, Skocivir – lumi Crna dhe në ligatinën e Ohrit), ndërsa për një (kënetën e Monospitovës) janë të nevojshme hulumtime shtesë.

Habitatet dhe ekologjia

Sistemet

Ujëra të ëmbla (= ujërat e brendshme)

Habitatet dhe ekologjia

Trapa natans është bimë vjetore me rrënjë pluskuese, e cila rritet më së miri në liqene të cekëta me lëndë ushqyese të pasura dhe lumenj dhe përrenj me rrjedhë të ngadaltë. Bima është e rëndësishme si ushqim për kafshët ujore dhe zogjtë dhe si habitat për fertilizimin e vezëve të peshkut.

Përdorimi dhe tregtia

Përdorimi dhe tregtia

Trapa natans ka kohë që është konsumuar nga njerëzit në të gjithë botën, është frutë e ngjashme si arra. Arrat kanë një përmbajtje të lartë lagështie dhe vlerësohen për shuarjen e etjes, si dhe përdoren si burim mielli që formon bazën e shumë produkteve të ndryshme ushqimore. Përbërja e arrave përbëhet nga 15% proteina, 7,5% yndyrë, 52% niseshte, 3% sheqer dhe 22.5% ujë (Hummel dhe Kiviat, 2004).

Kërcënimet

Kërcënimet

Kërcënime të mëdha për Trapa natans popullatën në Maqedoninë e Veriut janë ndryshimet në nivelin e ujit në liqenet (Liqeni i Prespës, Liqeni i Dojranit), lumenjtë (lumi Crna-Skocivir) dhe bonifikimi i ligatinave (Monospitovë, Katllanovë, këneta e Ohrit – Studençishta).

Ruajtja

Ruajtja

Statusi i specieve Trapa natans në Ballkan duhet të qartësohet dhe nevojiten më shumë informacione për të bërë një vlerësim.

Lloji përfshihet në Shtojcën I të Konventës për Ruajtjen e Jetës së Egër dhe Habitatet Natyrore (Konventa e Bernës).

Linja bregore e Liqenit të Ohrit, ku shfaqet kjo specie, është shpallur si Zonë e Trashëgimisë Botërore nga UNESCO. Zonat e Liqenit të Prespës (Ezerani) dhe Liqeni i Dojranit, ku shfaqet kjo specie, janë rajonet Ramsar. Një nga lokalitetet e specieve është Monospitovës – moçali më i madh në Maqedoninë Veriore mbrojtja e së cilës është prioritet.

Bibliografia

Bibliografia

IUCN. 2012. IUCN Red List Categories and Criteria: Version 3.1. Book. .p/.

Micevski K. 2001. Flora na Republika Makedonija. MANU. Skopje, 1(5): 1121-1430. .p 1121-1430.

Čado, I 1971 Some physiographic and hydrological characteristics of the coastal zones of Lake Ohrid and Lake Prespa . .p 1-86.

Micevski, B. 2003. Inventory of Macedonian wetlands (as natural resources) . Skopje.. .p 72.

Jakovlević S. 1934. Végétation macrophytique du lac de Prespa. .p 35-55.

Micevski, K. 1969. Vodna vegetacija na Ohridskoto i Prespanskoto Ezero. .p 61-80.

Hummel, M. and E. Kiviat. 2004. Review of World Literature on Water Chestnut with Implications for Management in North America . .p 17-28.